اقتصاد آرا : یک چهارم جمعیت کشور در بافت فرسوده زندگی می‌کنند که این می‌تواند انگیزه کافی برای مسئولان ایجاد کند تا با نگاه بازآفرینی و نوسازی به این بافت؛ مقدمات رفاه حداکثری و البته پیشگیری از مخاطرات احتمالی را فراهم کنند.
به گزارش پایگاه خبری اقتصادآرا ، از آنجایی که کشور سالانه نیاز به ساخت حدود یک تا یک‌ونیم میلیون واحد مسکن دارد و از طرفی هم شهر تهران پایتخت است و هم جمعیت بالایی دارد و البته تکانه های قیمت در این کلانشهر بر قیمت مسکن در کل کشور تاثیر می گذارد، نیاز به ساخت در این شهر آشکار تر است که بافت فرسوده بهترین مکان برای ساخت مسکن را فراهم کرده است. زیرا اغلب این محله ها دارای امکانات زیرساختی هستند تا تهدید و خطر بافت فرسوده تبدیل به فرصت شود. حدود ۲۰ میلیون نفر از جمعیت کشور که حدود یک چهارم از کل جمعیت ایران را شامل می شود در محدوده بافت فرسوده که هدف نوسازی، بهسازی و باز آفرینی شهری است، زندگی می کنند. در همین راستا در دوره اخیر مدیریت شهری عزم ویژه ای برای بازسازی و نوسازی در بافت فرسوده دیده می شود.
اقدامات شهرداری تهران برای نوسازی در بافت فرسوده پایتخت
مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران در گفت‌وگو با خبرنگار شهر گفت: میـزان صـدور پروانـه در سـال ۱۴۰۱ نسـبت بـه سـال ۱۴۰۰، حـدود ۶۶ درصـد و در ۵ مـاه اول سـال ۱۴۰۲ نسـبت بـه همین بازه زمانی در سـال ۱۴۰۱، حـدود ۱۹۱ درصـد رشد داشته است.
هدایت در مورد آمار نوسازی بافت فرسوده در مدیریت جدید شهری بیان کرد: پـس از رکـود شدیدی کـه از سـال ۱۳۹۸ شاهد آن بودیم، بـا اتخـاذ تدابیـر لازم از جملـه اصلـاح بنـد ۱۵ ضوابـط طـرح تفصیلـی و همچنیـن دسـتور کار دفاتـر توسـعه محلـی، صـدور پروانـه در بافـت فرسـوده سـیر صعـودی بـه خـود گرفـت.
تهیه طرح های بازآفرینی شهری
وی ادامه داد: با تهیه طرح های بازآفرینی شهری در ایــن دوره اقدامــات گســترده ای بــرای تعییــن تکلیــف محدوده هــای فرســوده و اراضــی و عرصه هــای ناکارآمــد صــورت گرفــت. بــه طــوری کــه تمـاما عرصه هـای بلاتکلیـف شـهری کـه بـا موانـع مهمـی بـرای نوسـازی مواجـه بودنـد با تهیـه ۲۶ طـرح بازآفرینـی شـهری بـه مسـاحت حـدود ۳۸۰۰ هکتـار در مسـیر اقدامـات عمرانـی و بازآفرینـی قـرار گرفتنـد.
هدایت تأکیدکرد: از جملـه محدوده هـای مهمـی کـه در ایـن دوره از رکـود چندیـن ده سـاله رهایـی پیـدا کردنـد، می تـوان بـه اسـلام آبـاد، ده ونـک، کـن، کوره هـای آجرپـزی منطقـه ۱۹، فدائیـان اسلـام و بوسـتان فنـاوری ولایـت بـه عنـوان مرکز نـوآوری شـهر تهـران اشـاره کـرد. همچنیـن بـه عنـوان اولیـن شـهر، محدوده هـای هـدف بازآفرینـی تهـران بـا شـاخص های جدیـد شـورای عالـی شهرسـازی و معمـاری و بـا هـدف پیگیـری تحقـق برنامـه تحولـی بازآفرینـی شـهر تهـران، ارتقـا تـاب آوری و توسـعه متـوازن و پایـدار شـهر، شناسـایی و بـه تصویـب کمیسـیون مـاده ۵ رسـید.
بازآفرینـی کارخانـه سـیمان ری در مرحله مرمت نهایی
وی ادامه داد: از جملـه پروژه هـای فاخـر شـهری کـه در ایـن دوره اجـرا و فـاز اول آن بـه بهره بـرداری رسـید، می تـوان بـه بازآفرینـی کارخانـه سـیمان، بـه عنـوان یکـی از مهمتریـن مواریـث صنعتـی تهـران اشـاره کـرد. به طوری که هم اکنون مرمـت نهایـی مجموعـه بـه وسـعت بالـغ بـر ۳ هکتـار در دسـت انجـام اسـت.
بهره برداری از بـاغ راه حضـرت فاطمـه زهـرا(س) تا پایان سال
مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران با پرداختن به بـاغ راه حضـرت فاطمـه زهـرا(س) اظهار کرد: پـروژه دیگـر در ایـن حـوزه اجـرای بـاغ راه حضـرت فاطمـه زهـرا (س) بـه طـول حـدود ۹ کیلومتر و مسـاحت ۵۰ هکتـار است که یکـی از بزرگتریـن فضاهـای شـهری در مقیـاس جهانـی اسـت کـه بخش هـای عمـده آن تـا پایـان سـال جـاری بـه بهره بـرداری خواهـد رسـید.
احـداث دژبـاغ کـن
به گفته هدایت پـروژه دژبـاغ کـن بـه مسـاحت ۶۱۰۰ متـر مربـع و زیربنـای حـدود ۱۵۰۰ مترمربـع، بـا معمـاری فاخـر بـه عنـوان یکـی از مراکـز خدماتـی در محلـه کـن اجـرا شـده اسـت.
تکمیـل و بهره بـرداری میدانـگاه شـهید شـهریاری
هدایت یکـی دیگـر از پروژه هـای مهـم کـه در ایـن دوره بـه بهره بـرداری رسـید را میدانـگاه شـهید شـهریاری خواند و گفت: مسـاحت این میدانگاه حـدود ۱۲ هزار مترمربـع است کـه در منطقـه ۱۸ اجـرا شـده اسـت.
عملیات اجرایی ساخت ۷۷ پلاک از پلاک های فرسوده منطقه ۱۵
سیدمهدی هدایت مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران گفت: منطقه ۱۵ در بحث تعداد پروانه صادره به ویژه در بافت فرسوده، رتبه نخست را دارد.
وی با اشاره به عملیات اجرایی ۵ پروژه تجمیع و نوسازی در محله مینابی و ۴ پروژه در محله اتابک، گفت: با اجرا شدن این پروژه ها، تعداد ۷۷ پلاک از پلاک های فرسوده واقع در این محلات نوسازی خواهد شد.
مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران خاطرنشان کرد: با آغاز عملیات اجرایی پروژه های تجمیع و نوسازی که امروز در منطقه ۱۵ اتفاق می افتد، حدود ۲۵ درصد از پلاک هایی که در محدوده های بافت فرسوده این منطقه قرار گرفتند، تعیین تکلیف می شوند و تلاش ما این است که این پروژه ها هر چه سریعتر تکمیل و آماده بهره برداری برای ساکنان منطقه شوند.
مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران با اشاره به اینکه عمده اعتراضات بحق شهروندان در منطقه ۱۵مربوط به تملک های پراکنده صورت گرفته و تبدیل این محدوده ها به فضاهای بی دفاع و ناامن شهری است، یادآور شد: برخی مشکلات و جرائم اجتماعی نظیر اعتیاد، سرقت و تشکیل مراکز فساد در برخی محدوده های محله های اتابک و مینابی ارتباط مستقیمی با وجود و گسترش فضاهای بی دفاع در محله دارد و در نهایت زمین های خالی موجب ناامنی و بزه در محلات اتابک و مینابی شده است. تمامی مسکن هایی که در پروژه های مذکور ایجاد می شوند، صرف مسکن معوض می شوند و یک ریال از این منابع در جای دیگری هزینه نخواهد شد.
مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران افزود: به لحاظ اهمیتی که محلات مینابی و اتابک دارند، اعتبارات ویژه ای برای سال آینده به این محلات تخصیص داده شده تا اقدامات مثبتی در حوزه تعریض معابر و تأمین خدمات در این محلات انجام شود.
هدایت تأکید کرد: رویکرد ایجاد پروژه های بزرگ و کوچک مقیاس مسکونی و خدماتی در بافت فرسوده محلات مذکور همواره مدنظر نهادهای مدیریت شهری بوده و همچنان توسط سازمان نوسازی، شهرداری منطقه ۱۵ و شرکت نوسازان جنوب شرق در حال پیگیری و انجام است و امیدواریم در سایه همکاری مشترک تعریف شده شاهد اقدامات موثری در ادامه مسیر نوسازی باشیم. تعداد پروژه های تجمیع و نوسازی مذکور در محلات مینابی و اتابک به ترتیب ۵ و ۴ پروژه می باشد که با اجرا شدن این پروژه ها، تعداد ۷۷ پلاک از پلاک های فرسوده واقع در این محلات نوسازی خواهد شد.
رشد ده برابری صدور پروانه در بافت فرسوده جنوب شهر نسبت به شمال شهر
حمیدرضا صارمی، معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران هم در این رابطه گفت: از سال گذشته و پس از چندین سال رکود در حوزه مسکن، توانستیم آمار ساخت و ساز در بافت‌های فرسوده را نسبت به سال ۱۴۰۰ از ۱۰ هزار واحد به حدود ۱۷ هزار واحد برسانیم. سال گذشته در مناطق ۱ و ۳، ۲۰۰ پروانه ساختمانی صادر شده است در حالی که تعداد پروانه‌های صادره در منطقه ۱۵، ۲ هزار عدد بود، این اعداد نشان می‌دهد که بافت‌های فرسوده در حال حرکت به سمت پایداری هستند.
پیش بینی افزایش ۳ هزار هکتاری مساحت بافت فرسوده تهران
معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران با بیان اینکه مساحت بافت‌های فرسوده شهر تهران بر اساس مصوبه ۱۰ سال پیش ۴۵۰۰ هکتار است که تاکنون ۲۲۰۰ هکتار آن نوسازی شده، تصریح کرد: به دلیل رکود مسکن در دهه ۹۰، بخش دیگری از پهنه‌های شهر به بافت‌های فرسوده اضافه شدند و بر اساس مطالعات اولیه پیش بینی می‌شود حدود ۳ هزار هکتار به مساحت بافت‌های فرسوده تهران افزوده شود. با نگاه مثبتی که در دولت و وزارت راه و شهرسازی حاکم است و عزم و اراده‌ای که شهرداری تهران دارد، ما می‌توانیم در افق سه سال آینده بخش زیادی از بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهر تهران را به سمت بازآفرینی ببریم.
ساخت مسکن چه نتیجه و تاثیری در اقتصاد دارد؟
عبداللهی کارشناس بخش مسکن در گفت‌وگو با خبرنگار شهر اظهار کرد: مسکن یک کالای اساسی در کشور است که برای آن متقاضی وجود دارد و تخمین زده می شود که کشور سالانه به حدود یک تا یک و نیم میلیون مسکن احتیاج داریم تا نیاز واقعی مردم را پوشش دهد.
وی با اشاره به ظرفیت تولید مسکن در کشور گفت: مصالح و نیروی کار و همچنین دانش مسکن در کشور وجود دارد، ساخت مسکن در کشور با ۷۸ بخش اقتصادی کشور به صورت پیشین و با ۵۶ بخش اقتصادی به صورت پسین رابطه دارد. بخش پیشین مثل مصالح ساختمانی و بخش پسین هم شامل فرش، مبل و … است.
عبداللهی خاطرنشان کرد: سرمایه هایی که به بخش سوداگری می رود، اگر به سمت تولید مسکن برود، باعث ایجاد اشتغال شده و نقش مثبتی در رشد اقتصاد خواهد داشت. ساخت و ساز مسکن با صدور مصالح و مسائل فنی و مهندسی برای کشور می تواند ارزآوری داشته باشد.
وی با اشاره به واحدهای صنعتی راکد در کشور افزود: در کشور صنعت و بخش های اقتصادی داریم که در حال رکود و تعطیلی هستند؛ چون تقاضای لازم را ندارند و همچنین هزینه های تولید افزایش داشته است، اگر ساخت و ساز افزایش پیدا کند یک محرک برای صنایع راکد خواهد بود.
این کارشناس خاطرنشان کرد: اگر می خواهیم چرخه تولید بچرخد باید دو نکته را رعایت کنیم، اول جلوگیری از دلالی ارز، طلا، و… و سوق دادن سرمایه ها با طرح هایی که کاهش ریسک دارند مانند فعالیت های تولیدی مانند ساخت مسکن که به اشتغال مولد تبدیل شود و از سود آن همه مردم بتوانند بهره مند شوند.
به عقیده کارشناسان رشد ساخت و ساز در بافت فرسوده، علاوه بر برآورده کردن یکی از بزرگترین آرزو و خواسته های شهروندان باعث رونق اقتصاد خواهد شد.
نظام پولی و بانکی کشور چه کمکی به رشد ساخت و ساز در بافت فرسوده کرده است؟
مهدی هدایت با پرداختن به عملکرد بانک ها در حوزه نوسازی بافت فرسوده گفت: بخشنامه‌ای به تازگی از سوی بانک مرکزی ابلاغ شده که نشان از عدم پرداخت وام به بافت‌های فرسوده تهران دارد. بافت‌های فرسوده که اتفاقا مهمترین جبهه تأمین مسکن هستند، از ارزان‌ترین و بالاترین سقف وام ساخت با سود ۱۸ درصد که هم‌اکنون در شبکه بانکی پرداخت می‌شود، محروم شده و از لیست مشمولان موثرین وام ساخت خط خورده‌اند و تنها می‌توانند از وام‌های ۲۳ درصد بانکی بهره‌مند شوند.
مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران از نپرداختن تسهیلات بافت فرسوده توسط بانک‌ها گلایه کرد و ادامه داد: از بانک ها تقاصا می‌کنیم به تعهدات خود در بحث پرداخت تسهیلات به بافت فرسوده عمل کنند زیرا مدتی است که به تعهدات خود عمل نکرده اند که بیشترین تعهد را در این زمینه بانک مسکن دارد.
