ششمین دور از برگزاری ایران اکسپو در حالی روز چهارشنبه 12 اردیبهشت‌ماه به پایان رسید که این بار با توجه به حضور فعالانه مقامات و تاجران خارجی، رنگ و بوی متفاوت‌تری نسبت به دوره‌های قبلی پیدا کرده بود.
به گزارش پایگاه خبری اقتصادآرا ، به نقل از مهرنمایشگاه توانمندی‌های صادراتی ایران موسوم به ایران اکسپو از روز شنبه هشتم اردیبهشت‌ماه در آغاز به کار کرد؛ این ششمین دور از برگزاری ایران اکسپو بود که این بار رنگ و بوی متفاوت‌تری نسبت به دوره‌های قبلی پیدا کرده بود که نشان می‌دهد اقتصاد ایران با وجود محدودیت‌های ناشی از تحریم توانسته است سطح تولید و به دنبال آن صادرات خود را ارتقا دهد.
بر این اساس، عمده تفاوت این دور از ایران اکسپو حضور چشمگیر مهمانان خارجی بود؛ آنطور که «مهدی ضیغمی» رئیس سازمان توسعه تجارت ایران اعلام کرد در این دور از نمایشگاه بیش از ۲۲۰۰ نفر از مقامات سیاسی، تجاری از کشورهای اروپایی، کشورهای عضو بریکس، اعضای سازمان همکاری شانگهای، آمریکا لاتین، کشورهای همسایه و حوزه خلیج فارس، کشورهای حوزه اوراسیا و آفریقا حضور بهم رسانده‌اند.
البته پس از ارسال فراخوان، بیش از ۳۵۰۰ تاجر از ۱۰۳ کشور جهان برای حضور در این نمایشگاه ثبت‌نام کردند اما به دلیل محدودیت زیرساخت‌های شهری، امکان حضور این تعداد از مهمان خارجی در تهران نبود. بر همین اساس هم با توجه به استقبال کم‌نظیر هیأت‌های خارجی از ایران اکسپو، رئیس سازمان توسعه تجارت پیش‌بینی کرد که در این دور از نمایشگاه حدود ۳ تا ۵ میلیارد یورو قرارداد تجاری منعقد شود که عدد بسیار قابل توجهی است.
تفاوت دیگر ایران اکسپو ۲۰۲۴ تمرکز بر ارائه محصولات ارزآور بود؛ به شکلی که امسال در نمایشگاه ایران اکسپو با ۶ گروه کالایی محصولات ایرانی شامل صنایع غذایی، کشاورزی و شیلات، صنعت، فرش دستباف، صنایع دستی و گردشگری، دارو، تجهیزات پزشکی و تجهیزات آزمایشگاهی، محصولات شیمیایی، خدمات فنی مهندسی و گروه پتروشیمی با حضور بیش از ۸۰۰ شرکت دانش بنیان ایرانی و ارائه ۱۵۰۰ محصول دانش بنیان برگزار شد.
نکته قابل توجه در مورد این دور از نمایشگاه حضور فعال آفریقایی‌ها بود که همزمان با برگزاری اجلاس ایران و آفریقا شدت هم یافته بود؛ آنطور که «عباس علی‌آبادی» وزیر صمت تاکید کرده است «در جلسه‌ای که با حضور وزرا و مقامات ارشد آفریقایی برگزار کردیم احساس خوبی داشتم آفریقایی‌ها علاقه‌مند به ارتباطات تجاری با ایران هستند. در واقع آفریقایی‌ها مایل‌اند شرکای تازه‌ای برای خود انتخاب کنند و ایران می‌تواند با توجه به توانمندی‌های صادراتی، جایگزین برخی از شرکای تجاری آفریقایی‌ها باشد.»
استقبال متفاوت خارجی‌ها از نمایشگاه ایران
حضور تاجران و مقامات آفریقایی در اجلاس ایران و آفریقا و نمایشگاه ایران اکسپو به قدری قابل توجه بود که کارشناسان تاکید دارند اکسپو ۲۰۲۴ می‌تواند دروازه ورود ایران به بازارهای آفریقا باشد.
در همین راستا مشاهدات میدانی خبرنگار خبرگزاری مهر از ایران اکسپو نیز حکایت از استقبال ویژه تاجران آفریقایی داشت؛ با تردد در سالن‌های مختلف نمایشگاه آنچه که بیش از همه جلب توجه می‌کرد حضور چشم گیر آفریقایی‌ها در غرفه‌های مختلف به ویژه غرفه‌های صنعتی بود.
در همین رابطه هم یکی از تاجران آفریقای جنوبی در گفتگویی با خبرنگار خبرگزاری مهر، از «امنیت بالای شهر و توانمندی‌های ایران» تعریف می‌کند و می‌گوید: «ما فکر نمی‌کردیم ایران تا به این اندازه ظرفیت به ویژه در حوزه فناوری داشته باشد.»
او برقراری رابطه با طرف‌های ایرانی برای خرید تجهیزات و مواد اولیه صنعتی را مورد تاکید قرار داده و عنوان کرد که تمایل دارد رابطه شرکت خود با طرف ایرانی را توسعه دهد.
از سویی دیگر آفریقایی‌ها بر استفاده از ظرفیت ایران در حوزه معدن هم تاکید زیادی دارند؛ حضور فعال مقامات آفریقایی در نشست‌های مربوط به معدن و البته تاجران این قاره در غرفه‌های معدنی بیش از هر چیز دیگری جلب توجه می‌کرد.
حتی آنطور که وزیر شرکت‌های کوچک و متوسط جمهوری آفریقای مرکزی در حاشیه این نمایشگاه تاکید کرد، این کشور ۴۰۰ معدن شناخته شده از آهک تا فلزات مختلف با مواد معدنی گوناگون دارد از این‌رو تمایل به همکاری‌های معدنی در زمینه‌های ساخت کارخانه‌های فراوری مواد معدنی، انتقال دانش فنی و مهندسی و آموزش با ایران داشته و به‌دنبال دانش ایرانی است.
اغلب هیأت‌های آفریقایی بعد از بازدید از نمایشگاه با حضور در اتاق بازرگانی ایران به مذاکره و صحبت با فعالان بخش خصوصی ایران نیز پرداختن؛ به عنوان نمونه امروز نشست تجاری مشترک ایران، غنا، کامرون، بورکینافاسو و موریتانی با حضور فعالان اقتصادی بخش خصوصی در اتاق ایران برگزار شد.
«هلیدو بلو»، دبیرکل اتاق بازرگانی کامرون در این نشست با اشاره به نمایش توانمندی‌های شرکت‌های ایرانی در نمایشگاه اکسپو ۲۰۲۴ ایران، تاکید کرده است که کامرون بسیار علاقه‌مند به همکاری و توسعه سرمایه‌گذاری‌های مشترک با شرکت‌های ایرانی است. او با تاکید بر توسعه همکاری‌ها میان بخش‌های خصوصی ایران و کامرون، از شرکت‌های ایرانی برای حضور در پروژه‌های فنی و مهندسی کامرون دعوت کرد.
همچنین «ژوزف کوآکو اوبنگ» رئیس اتحادیه‌های تجاری کشور غنا نیز در این نشست عنوان کرده که «ما علاقه‌مند به راه‌اندازی کارخانه‌های مونتاژ در حوزه‌های مختلف هستیم. به علاوه مناطق آزاد تجاری داریم که علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری مشترک در آنها هستیم. ما خطوط هواپیمایی و زیرساخت‌های خوبی داریم و این مزیت ماست. ایران هم تکنولوژی و منابع خود را دارد و لذا دو طرف می‌توانند به شکل برد-برد با هم کار کنند.»
تاکید تجار خارجی بر توسعه روابط تجاری با ایران
بعد از تاجران و مقامات آفریقایی، استقبال کشورهای عربی از این نمایشگاه بسیار چشم گیر بود؛ در غرفه‌ها و سالن‌های مختلف تاجران عرب حضور داشتند و مشغول گفتگو با شرکت‌های ایرانی بودند.
در همین رابطه یک تاجر قطری در گفتگویی با خبرنگار خبرگزاری مهر از وضعیت مناسب برگزاری نمایشگاه و محصولات ارائه شده تعریف و عنوان کرد که قصد دارد در بخش صنایع غذایی با طرف ایرانی وارد مذاکره و همکاری شود.
همچنین مقامات کشورهای عربی نیز در دیدار با مقامات ایرانی بر توسعه روابط تجاری با ایران تاکید کردند؛ به عنوان نمونه «صالح الخلیفی» معاون وزیر تجارت و صنایع قطر در دیداری با «عباس علی‌آبادی» وزیر صمت ایران اعلام کرد که «در این سفر قصد داریم که از فناوری ایران در زمینه خودروسازی و صنایع غذایی دیدن کنیم. تاجران همراه ما به اصفهان خواهند رفت و با همتایان خود در اتاق بازرگانی مشترک ایران و قطر گفت‌وگو و تبادل نظر خواهند کرد.»
عراقی‌ها نیز استقبال خوبی از نمایشگاه ایران اکسپو کردند؛ برآوردها حکایت از آن دارد که حدود ۳۰۰ تاجر و فعال اقتصادی و مقامات تشکل‌های بخش خصوصی این کشور برای بازدید از این نمایشگاه به ایران آمدند.
«فرزاد پیلتن» نماینده ویژه تجاری ایران در عراق ضمن اشاره به اینکه بخش خصوصی عراق رتبه اول مشارکت‌کنندگان خارجی در نمایشگاه مذکور را به خود اختصاص دادند، اعلام کرد که در ترکیب هیأت‌های اعزامی از استان‌های مختلف عراق حدود ۲۰ رئیس تشکل بازرگانی، صنایع و سرمایه‌گذاری ملی و استانی عراق حضور داشتند.
حضور فعالانه تاجران پاکستان، افغانستان، ازبکستان، روسیه، چین، و بعضاً هندی هم بسیار جالب توجه بود؛ به عنوان نمونه پاکستان بزرگترین هیأت تجاری خود را به ایران اکسپو اعزام کرده بود که مشاهدات میدانی خبرنگار مهر از نمایشگاه نیز بر این موضوع صحه می‌گذارد.
حضور پاکستانی‌ها در غرفه‌ها و سالن‌های مختلف نمایشگاه کاملاً محسوس بود؛ «عون‌علی‌سید» نایب رئیس فدراسیون اتاق‌های بازرگانی و صنایع پاکستان نیز، با اشاره به برگزاری رویداد ایران‌اکسپو و اعزام یک هیأت بزرگ تجاری از فعالان اقتصادی و نمایندگان شرکت‌های پاکستان به این نمایشگاه، بر ایجاد مسیرهای جدید در مناسبات اقتصادی دو کشور تاکید کرد و تولید محصولات مشترک از جمله در صنعت دارو را به عنوان یک فرصت مناسب در توسعه همکاری‌ها دانست.
همچنین «روشن یکتا» نایب رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و روسیه عنوان کرده است که «در این دور از نمایشگاه هیأت‌های روسی در بحث خدمات فنی و مهندسی، دارویی و پزشکی و هایتک از ما کمک خواستند. آنها استقبال خوبی نشان دادند. این اتفاق بسیار نادری است و می‌توان بگویم قطعاً دیپلماتیک ما نسبت به گذشته مؤثرتر بوده است.»
در نمونه دیگری، «محمد یونس مهمند» نایب‌رئیس اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری افغانستان نیز تاکید کرده است که «افغانستان به فناوری و تجربه ایران در حوزه تجارت، ترانزیت، دانش‌بنیان، معدن و … احتیاج دارد.»
مهمند از تشکیل کمیته‌های مشترک بین افغانستان و استان‌های هم‌مرز با این کشور برای حل مشکل ترانزیت خبر دارد و گفت: نفت، کشاورزی و معدن، از جمله حوزه‌هایی است که ایران می‌تواند در افغانستان برنامه‌ریزی کند.»
همچنین در نمونه دیگری می‌توان به حضور هیأت ۸۰ نفری ازبکستانی در ایران اکسپو اشاره کرد؛ «فریدالدین نصریف» سفیر ازبکستان در تهران در این خصوص عنوان کرده است که «در این دوره از نمایشگاه ایران اکسپو، به دلیل اهمیت موضوع و علاقه‌مندی بالای فعالان اقتصادی ازبکستان به حضور در بازار ایران، یک هیأت ۸۰ نفری به سرپرستی معاون اول وزیر انرژی عازم تهران شد و بعد از آن به سایر شهرها سفر می‌کنند تا از نزدیک توانمندی‌های تولیدی و صادراتی ایران را ببینند.»
وی تاکید کرده است که «زمینه برای صادرات محصولات دارویی از ایران وجود دارد و حتی امکان تأسیس خطوط تولید دارو در ازبکستان مهیاست.»
وعده صادق و افزایش استقبال از ایران اکسپو
نکته قابل توجه دیگر در این دور از رویداد ایران اکسپو آن بود که حضور فعالانه تاجران خارجی در نمایشگاه حکایت از موج جدیدی از «ایران دوستی» بین مردم منطقه و حتی مردم سایر مناطق جهان پس از عملیات وعده صادق بود که نظام سیاسی ایران به عنوان نظامی شجاع و مقتدر شناخته شد و حتی بسیاری از کشورها به دنبال انعقاد قراردادهای اقتصادی جهت گسترش و توسعه روابط اقتصادی خود با ایران هستند البته ایران هم باید گام‌های اساسی در راستای انعقاد تفاهم نامه‌ها و مهم‌تر از آن اجرایی شدن آنها بردارد.
«عباس علی‌آبادی» وزیر صمت در این رابطه با بیان اینکه وعده صادق نشان اقتدار کشور بود، اظهار کرده است که «یکی از دلایل استقبال گسترده از نمایشگاه ایران اکسپو اجرای وعده صادق بود. تجار می‌گویند مطمئن شدیم که مقتدر و قدرتمند هستید. از مقامات سیاسی هم این جملات را می‌شنوم اما شنیدن این عبارات از مقامات تجاری و مردم بسیار جالب است.»
برپایه این گزارش، ششمین دور از نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی ایران موسوم به ایران اکسپو ۲۰۲۴ روز چهارشنبه 12 اردیبهشت‌ماه سال 1403 به کار خود پایان داد.
با توجه به استقبال کم‌نظیر مقامات و تاجران خارجی از این دور از نمایشگاه بهتر است مسؤولان و متولیان برای دور بعدی این رویداد با آمادگی و فراهم کردن زیرساخت‌های بیشتری نسبت میزبانی از خارجی‌ها و اسکان دادن آنها اقدام کنند تا هم بازدید از نمایشگاه روند رو به رشدی بگیرد و هم در بخش برگزاری نشست‌های مختلف اعم از نشست‌های B۲B و… انعقاد قراردادهای مختلف اوضاع بهتری برقرار باشد.
