اقتصادآرا ؛ دبیر سی و نهمین جشنواره فیلم فجر با اشاره به رایزنی‌ها برای برگزاری این جشنواره به بهترین شکل و رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی در ایام کرونایی گفت: تعطیلی ساده‌ترین گزینه بود؛ اما بهترین گزینه نبود.
به گزارش پایگاه خبری اقتصادآرا ، نشست رسانه ای سی و نهمین جشنواره فیلم فجر ظهر امروز (۱۵ آذر) به صورت آنلاین (برخط) برگزار شد. سیدمحمد مهدی طباطبایی‌نژاد در ابتدای سخنان خود با درود به شهدای اسلام و شهید محسن فخری‌زاده و پاسداشت یاد درگذشتگان سینمای ایران در سال جاری، گفت: همه گیری کرونا رویدادهای سینمایی در دنیا را با چالش‌های مختلفی روبه رو کرد. ستاد برپایی جشنواره فیلم فجر نیز رایزنی‌های مختلفی را در این زمینه با کارشناسان سینما و فعالان حوزه سلامت داشت. جلسات مختلفی برگزار شد و از تعطیلی جشنواره تا تعویق آن به بهار ۱۴۰۰ و شکل‌های دیگر بررسی شد.
دبیر جشنواره گفت: با شیوع کرونا جشنواره‌ها در دنیا شیوه‌های مختلفی را برگزیدند. برخی جشنواره‌ها آنلاین برگزار شدند، مثلا جشنواره فیلم کودک در ایران به شیوه آنلاین و فیزیکی برگزار شد. اما انتخاب شیوه برگزاری جشنواره فیلم فجر دشوار بود.
برگزاری جشنواره فیلم فجر فقط برای داوران
طباطبایی‌نژاد گفت: ساده ترین تصمیم تعطیلی این رویداد بود اما نمی‌دانستیم آیا این بهترین تصمیم است؟ جمع‌بندی‌های متعدد ما با اهالی سینما در شورای سیاستگذاری ما را به دو رویکرد رساند. در وهله اول برپایی جشنواره فقط برای داوران جشنواره است. یعنی جشنواره هیچ نمایشی نخواهد داشت و داوران در بخش‌های مختلف فیلم‌ها را خواهند دید. اگر در روزهای پیش رو وضعیت سلامت رو به بهبود برود، اولین گزینه این است که آثار کاندیدای هیات داوران از جمع فیلم‌های رسیده در بخش‌های گوناگون برای مخاطبان اولویت اول، (اهالی سینما و رسانه) و در اولویت دوم برای مخاطبان به شیوه ۵۰ درصدی به نمایش درآید.
دبیر سی و نهمین جشنواره فیلم فجر با اشاره به ویژگی‌های این دوره جشنواره بر اساس فراخوان جشنواره به حضور فیلم‌های اول فیلمسازان در بخش سودای سیمرغ اشاره کرد و گفت: بر اساس فراخوان هیات داوران تمام آثار واجد شرایط حضور در جشنواره اعم از فیلم‌های حرفه‌ای و فیلم اول کارگردانان را در همه بخش ها مورد داوری قرار می‌دهد.
وی اظهار داشت: در این دوره هیات داوران این بخش از میان فیلم‌های مستند بلند (بالای ۷۰ دقیقه) حاضر در چهاردهمین جشنواره فیلم مستند سینماحقیقت، یک فیلم را به عنوان اثر برگزیده معرفی خواهند کرد. همچنین هیات داوران بخش فیلم‌های کوتاه از میان فیلم های کوتاه دارای شرایط (۳ تا ۱۵ دقیقه) حاضر در سی و هفتمین جشنواره فیلم کوتاه تهران، یک فیلم را به عنوان اثر برگزیده معرفی خواهند کرد.
طباطبایی‌نژاد در پاسخ به سوالی درباره چرایی برپایی جشنواره در شرایط کرونایی گفت: جشنواره آثار یکسال تولید شده سینمای ایران را در اختیار داوران قرار می‌دهد و داوران ۲۷ سیمرغ را در بخش‌های مختلف به آثار اهدا خواهد کرد.
جشنواره با حفظ اولویت سلامت سینماگران و مخاطبان برای هیات داوران برگزار می‌شود. گام دوم این است که اگر ما بر اساس شیوه‌نامه‌ها، توانستیم فیلم‌ها را برای سینماگران و رسانه‌ها نمایش دهیم، آثار کاندیدا شده داوران را برای این طیف نمایش خواهیم داد. گام سوم این است که از ۱۲ بهمن با رعایت شیوه‌نامه‌ها فیلم‌ها را برای مردم هم نمایش دهیم. اما در حال حاضر، در گام اول و نمایش فیلم‌ها برای داوران قرار داریم.
تعطیلی جشنواره بهترین گزینه نبود
طباطبایی‌نژاد ادامه داد: می‌توانیم در یک زیست متناسب با شرایط کرونا، وضعیت معیشت و کار فرهنگی خود را ادامه دهیم. کسی نمی‌تواند بگوید کرونا چه روزی از بین خواهد رفت. مهم این است که بتوانیم خود را با شرایط وفق دهیم و بهترین گزینه را بیابیم. تعطیلی جشنواره ساده‌ترین گزینه بود و بهترین گزینه نبود.
شرایط بهار هم با توجه به مصادف شدن با ماه مبارک رمضان و ایام انتخابات، برپایی جشنواره کار ساده‌ای نبود. همه این موارد را دقیق بررسی کردیم و همه گزینه‌ها معایب و محاسنشان درج شد. علت تأخیر انتشار فراخوان جشنواره سی و نهم، مطالعه و رایزنی‌های فراوان و جمع‌آوری همه پیشنهادها بود. اکثر دوستان هم اتفاق نظر داشتند که این گزینه می‌تواند منطقی‌ترین گزینه باشد.
بودجه جشنواره کاهش یافته است
طباطبایی‌نژاد درباره بودجه جشنواره نیز گفت: بودجه جشنواره کاهش یافته و تمام تلاش ما این است هزینه‌ها در پایین‌ترین حد باشد. تلاش خواهیم کرد امسال جشنواره و گفت‌وگو درباره آثار سینمای ایران را از طریق صداوسیما و پلتفرم‌ها رونق دهیم تا اگر نشست خبری نداریم در برنامه‌هایی که توسط پلتفرم‌ها تدارک دیده می‌شود درباره آثار جدید سینمای ایران گفت‌وگو کنند.
پیش‌بینی ما با توجه به فیلم‌های آماده نمایش و آثاری که پروانه ساخت دریافت کرده‌اند، تعداد فیلم‌ها ۴۰ تا ۵۰ فیلم است.
طباطبایی‌نژاد درباره تقلیل جشنواره به یک جشنواره دانشجویی با روش فعلی گفت: از گفت‌وگو با سینماگران به این نتیجه رسیدیم فیلمسازی که از سال گذشته درگیر تولید اثرش بوده و درباره اثرش سکوت مطلق پیش می‌آید، از نظر امید و روحیه برای او مناسب نیست.
وی افزود: اینطور نبینیم که شکل فعلی تحقیر جشنواره است. باید بپذیریم شرایط کرونایی ما را به این سمت برده. جشنواره یک چراغ پرنور بوده و ما تلاش می‌کنیم این چراغ خاموش نشود. این یک مدل است و باید با زیست کرونایی کنار بیاییم.
دبیر جشنواره درباره منتفی بودن بخش آنلاین جشنواره گفت: برپایی جشنواره فیلم فجر، به صورت آنلاین ممکن نیست. در این زمینه هم فکر شده بود اما این تضمین وجود ندارد فیلمی که در سامانه‌ها به نمایش دربیاید به سرقت نرود. این یک ریسک نامعقول برای فیلم‌های سینمایی بلند در ایران است.
وی در پاسخ به سوالی درباره نمایش فیلم برای اهالی رسانه گفت: اگر شرایط فراهم شد و به شیوه دوم رسیدیم، اهالی رسانه از ۱۲ بهمن در برج میلاد آثار جشنواره را خواهند دید.
بعید می‌دانم فیلم فرهادی به جشنواره برسد
وی درباره سطح کیفی جشنواره امسال و نبود فیلم‌های خوب و رسیدن فیلم جدید اصغر فرهادی به این دوره گفت: به علاقه‌مندان و مخاطبان قول می‌دهم سه، چهار فیلم ماندگار در این دوره خواهیم داشت. فیلم آقای فرهادی هم بعید می‌دانم فیلم به جشنواره برسد.
دبیرجشنواره همچنین درباره جایزه فیلم مردمی، گفت: ما در فراخوان هم اعلام کرده‌ایم اگر فیلم‌ها برای مردم به نمایش دربیاید، سیمرغ مردمی خواهیم داشت.
داوری آثار جشنواره دیگر سوال بود که طباطبایی نژاد درباره آن گفت: ۱۲ بهمن کاندیداهای جشنواره نزد خودمان مشخص خواهد بود. مجموع کاندیداها بعید می‌دانم بیش از ۱۰، ۱۲ فیلم باشد. این کار دشواری نیست و فیلم‌ها به جشنواره خواهند رسید. اگر وارد مرحله نمایش عمومی فیلم‌ها برای مردم (در صورت ایجاد فضای مناسب) شویم، ممکن است تعداد سالن‌های سینما افزایش یابد.
دبیر سی و نهمین جشنواره فیلم فجر درباره بیانیه برخی مستندسازان درباره این دوره جشنواره توضیح داد: من چون از سینمای مستند آمده‌ام بیش از هر کسی مدافع سینمای مستند هستم. جشنواره سینماحقیقت یکی از معتبرترین جشنواره‌های فیلم مستند در منطقه است و اعتبار جهانی دارد. فیلم‌های مستند ما با یک هیات انتخاب شایسته انتخاب شده‌اند. امسال در هیچ بخشی هیات انتخاب نداریم نه در بخش مستند، نه در بخش کوتاه، نه سودای سیمرغ نه بخش تبلیغات. منطقی نبود که برای آثار مستند هیات انتخاب می‌گذاشتیم.
در روزهایی که این تصمیم را گرفتیم به دوستان مستندساز مراجعه کردم و پرسیدم آیا مستندبلندی را می‌شناسید که به جشنواره سینماحقیقت راه نیافته باشد و شایسته داوری در فجر باشد؟ پاسخ مثبت نبود. من به دوستان مستندساز عزیز حق می‌دهم بخواهند بهتر دیده شوند. جشنواره فیلم فجر، بالاترین جایزه سینمای ایران را به آثار مستند می‌دهد و طبیعی است به فیلمی اعطا کند که در کورس آثار در جشنواره سینماحقیقت حاضر باشد.
طباطبایی‌نژاد درباره دستمزد دبیران گفت: دستمزد ابراهیم داروغه‌زاده در دوره‌های گذشته ماهی ۷ میلیون تومان بوده و من هم هیچ قراردادی با جشنواره ندارم.
وی در ادامه گفت: ترکیب هیات داوران مجموعه‌ای از صاحبنظران سینما در بخش‌های مختلف است. تصمیم‌گیری درباره اهدای ۲۲ جایزه در بخش سودای سیمرغ و قضاوت حدود ۴۰ فیلم کار ساده‌ای نخواهد بود. وقتی جشنواره قرار نیست به شکل قبلی برپا نبود؛ این شیوه بهترین روش ما بود. این نکته را هم بگویم قبلا این انتقاد وجود داشت که فیلمی شایسته حضور در جشنواره نبوده و می‌توانسته در جشنواره حاضر باشد. این شانس امسال برای همه فیلم‌ها وجود دارد که شاید اگر هیات انتخاب وجود داشت، در این قضاوت لحاظ نمی‌شدند.
در شرایط ناگزیری قرار داریم
دبیر جشنواره در پاسخ به سوالی درباره چگونگی اجرای شیوه برگزاری اول (نمایش آثار جشنواره برای داوران) گفت: ما در شرایط ناگزیری قرار داریم که باید به بهترین تصمیم برسیم. من البته ناامید نیستم که نمایش آثار برای اهالی سینما، منتقدان و اهالی رسانه اتفاق بیفتد. در حال حاضر شیوه اول شدنی‌تر است اما امیدواری من شیوه دوم است و خودم را برای این اجرا آماده کرده‌ام. آنچه امروز قول می‌دهیم و آنچه برای ما قطعی است شیوه اول است. وقتی قرار است شیوه دوم اتفاق بیفتد، درباره فیلم‌ها در تلویزیون و پلتفرم‌ها حرف زده شود، آنها فیلم‌ها را دیده‌اند اما در شیوه اول، ما به معرفی آثار خواهیم پرداخت. همیشه بین وضع مطلوب و مقدور فاصله وجود دارد اما وضع موجود، مواردی را به ما تحمیل می‌کند و باید این را بپذیریم.
کاهش سهمیه خبرگزاری‌ها
دبیر جشنواره سی و نهم همچنین درباره احتمال کاهش سهمیه خبرگزاری ها در صورت فیزیکی برگزار شدن جشنواره نیز گفت: حتما اگر جشنواره فیزیکی برگزار شود سهمیه خبرگزاری ها کاهش خواهد داشت.
طباطبایی‌نژاد ادامه داد: اگر فیلمی در روند داوری قرار بگیرد، حتما باید پروانه نمایش ویژه جشنواره را به دست بیاورد. به لحاظ قانونی پروانه نمایش در سازمان سینمایی و معاونت نظارت برای اکران عمومی، اکران خارج از کشور و پروانه ممیزی حداقلی (نمایش در جشنواره‌ها ومراکز خاص) است که ما در گفت‌وگو با دوستان در معاونت نظارت و ارزشیابی به این نتیجه رسیدیم فیلم‌های انتخاب شده داوران توسط معاونت نظارت برای کسب پروانه نمایش حداقلی به دست بیاورند.
وی درباره فیلم‌های موفق در جشنواره‌های خارجی گفت: دوست داشتم این آثار در جشنواره نمایش داده شود. تصمیم در نهایت بر این شد که جشنواره با رعایت مقررات اجرا شود و آن فیلم‌ها طبیعتا امکان حضور در جشنواره فیلم فجر را ندارند و فقط جشنواره فیلم کودک از این روال خارج است و آثار این جشنواره می‌توانند در جشنواره فجر به نمایش گذاشته شوند.
دبیر جشنواره سی و نهم در بخش دیگری در پاسخ به سوالی درباره کاهش اعتبار جشنواره سی و نهم با روش فعلی، این عقیده را رد و خاطرنشان کرد: با سامانه نمایش درخواستی گفت‌وگوهایی را داشته‌ایم که برنامه‌هایی متناسب با سینمای ایران و زنده‌کردن خاطرات جشنواره فیلم فجر از طریق سامانه‌ها ارائه شود. پیشنهاداتی هم برای ارائه کار مشارکتی با صداوسیما ارائه شده و این دو حوزه منافاتی با یکدیگر ندارد و مخاطبان خاص خود را دارد. هر دو حوزه می‌توانند در کنار سینمای ایران قرار بگیرند. این دو رسانه می‌توانند خلاء امسال جشنواره را پرکند. در گذشته، شور و نشاط اکران فیلم در سینماهای مردمی، حذف شده اما مخاطبانش همچنان هستند و ما سعی می‌کنیم جذابیت جشنواره حذف نشود.
جایزه سردار شهید سلیمانی برای یک فیلم مستند یا کوتاه
دبیر جشنواره درباره جایزه جایزه سردارشهید سلیمانی توضیح داد: ممکن است امسال جایزه سیمرغ زرین بهترین فیلم از نگاه ملی (جایزه سردارشهید سلیمانی) به یک فیلم مستند یا کوتاه داده شود و قرار است بر اساس فراخوان این جایزه مثل سال‌های پیش به فیلم‌های بخش سودای سیمرغ اختصاص داده نشود.
وی همچنین درباره بودجه جشنواره سی ونهم اظهار داشت: بودجه جشنواره طبیعتا کاهش خیلی جدی خواهد داشت. انشالله بلافاصله پس از جشنواره آمار دقیق هزینه‌کرد جشنواره اعلام خواهد شد.
طباطبایی‌نژاد در بخش پایانی این نشست خبری مجازی، گفت: امیدوارم جشنواره‌ای در خور شأن سینمای ایران با توجه به شرایط برگزار کنیم. امیدوارم این یکی از خاطره‌انگیزترین سال‌های جشنواره فیلم فجر باشد و سینمای ایران همچنان جان‌دار به فعالیت خود ادامه دهد.
